Bir dönem biyolojik silah olarak kullanılan, zarf içinde gönderilen toz olarak hatırladığımız şarbon hastalığı bu sefer yurt dışından gelen büyükbaş hayvanların yarattığı salgın sebebiyle gündeme oturdu.
Şarbon Nedir?
Şarbon, tıp dilindeki adıyla anthrax hastalığı, Bacillus anthracis bakterisi tarafından oluşturulan bir enfeksiyon hastalığıdır. Bu bakteri, bütün memeli canlılarda görülebildiği için hayvandan insana geçme olasılığı vardır.
En çok koyun, keçi ve sığırda gözlenen bu hastalık, öncelikle hastalıklı hayvanlardan otlara bulaşır. Enfekte otları yiyen hayvanlar, şarbonu yaratan bakteriyi kendilerini tüketen insanlara taşırlar.
Hastalanan hayvanlarda yüksek ateş, iştahsızlık, sendeleme, solunum güçlüğü gibi tipik enfeksiyon belirtileri gözlenir. Küçükbaş hayvanlar bu belirtilerin üzerine birkaç gün içinde ölmelerine rağmen büyükbaş hayvanlarda bu belirtileri kanlı ishal izler. Fakat büyükbaş hayvanlar da bakterinin yarattığı bu tahribe dayanamaz ve ölür.
Şarbondan ölen hayvanların kanı koyu renkte olur. Ölümün üzerine hayvanın vücut boşluklarından pıhtılaşmayan kan gelir. Hayvanın ölüm nedeninin şarbon olduğu bu şekilde anlaşılabilir.
Ölen hayvanların vücutlarında bakteri yaşamamasına rağmen hayvanın vücut boşluklarından çıkan kanda ve sütte canlı bakteriler bulunur. Ölen hayvanların enfeksiyon taşıma tehlikesi devam ettiği için üzerlerine sönmüş kireç dökülerek yerin 2 metre altına gömülürler.
Şarbon Nasıl Bulaşır?
Hayvanlar ve insanlar arasında şarbon, sindirim sistemi ile, solunum yolu ile ve deri yolu ile bulaşabilir. Bulaşma yerine göre bağırsak şarbonu, akciğer şarbonu ve deri şarbonu olarak çeşitlenir.
Şarbon bulaşan insanlarda bakteri deriden bulaşmışsa siyah renkte, etrafı kabarcıklı çıbanlar meydana gelir. Bu hastalık genellikle insanlara deri yoluyla bulaştığı için halk arasında şarbona kara çıban veya kasap çıbanı da denmektedir.
Şarbonun hasta hayvanın etinin yenmesiyle bulaşan türü ise bağırsak şarbonudur. Bu tür hastalığa yakalanan insanlarda bulantı, kusma, iştahsızlık, karın ağrısı ve ishal gözlenir.
Şarbonlu hayvanın kıllarının veya oluşturduğu tozun solunmasıyla akciğer şarbonu oluşur. Buna yakalanan hastalarda yüksek ateş, kusma ve solunum güçlüğü ortaya çıkar. En tehlikeli şarbon türü, akciğer şarbonudur.
Şarbonun Tedavisi Nasıl Olur?
Şarbon, Bacillus bakterisinin yarattığı bir enfeksiyon olduğundan dolayı başlıca tedavi antibiyotiklerle sağlanır. Aynı zamanda şarbon toksinlerine karşı antitoksin tedavisi uygulanır.
Şarbon hastalığının aşısı da bulunmaktadır. Fakat bu aşı sadece yüksek risk grubunda bulunan, mesleğinden dolayı risk grubuna giren kişilere uygulanır.
Ülkemizdeki Şarbon Paniği
Geçtiğimiz ay, kurban bayramının hemen sonrasında, Ankara’nın Gölbaşı ilçesindeki birkaç hayvanda şarbon hastalığı olduğu haberi geldi. Gölbaşı’ndaki çiftliklerden dağıtılan hayvanların başka yerlerde de hastalığa sebep olabileceği düşüncesi kamuoyunda paniğe sebep oldu. Çiftliğin olduğu mahallenin karantinaya alınmasından çok geçmeden çeşitli illerde şarbon şüphesiyle hastaneye başvuranların olduğu haberi geldi.
İlgili haberler: https://tr.sputniknews.com/turkiye/201808291034959468-tarim-ve-orman-bakani-pakdemirli-sarbonlu-hayvanlar-hicbir-sekilde-piyasaya-verilmedi/
https://tr.sputniknews.com/turkiye/201808311034995511-sivasta-sarbon-panigi-koy-karantinaya-alindi/
https://tr.sputniknews.com/turkiye/201808311034980512-ankara-karantina-sarbon/