in

Eleştirel Düşünmenin Önemi

Birçoğunuz eleştirel düşünmeyi duymuşsunuzdur. Ancak tam olarak ne olduğundan emin olmayabilirsiniz. Çünkü hem kitaplarda hem internette ve sosyal medyada eleştirel düşünmenin pek çok tanımı var.

Eleştirel düşünmek, en temel ifadeyle, gerçekleri yargılamadan analiz etme işlemidir, yani daha basit bir ifadeyle, düşünmek hakkında düşünmedir.

Eleştirel Düşünmenin Tanımı

Eleştirel düşünmeyi tarihte ilk kez Sokrates öğretilerinde görüyoruz. O günden beri eleştirel düşünmenin tanımı da zamanla bir hayli değişmiş. Bugün eğitimcilerin, felsefecilerin ve psikologların eleştirel düşünme üzerine yaptıkları tanımlar çok daha kapsamlı. Örneğin Amerika’daki eleştirel düşünme vakfı, eleştirel düşünmeyi şöyle tanımlıyor:

“Eleştirel düşünme, düşünce ve eylem için bir rehberdir; gözlem, deneyim, düşünme, akıl yürütme veya iletişimden elde edilen veya bunlardan üretilen bilgileri aktif ve ustaca kavramsallaştırma, uygulama, analiz etme, sentezleme ve / veya değerlendirme sürecini entelektüel olarak disiplin altına almış bir süreçtir.”

Robert Ennis ise en yaygın tanımı yapmıştır:

“Eleştirel düşünme, neye inanacağınıza veya ne yapacağınıza karar vermenizde yardımcı olan mantıklı ve yansıtıcı düşüncedir.”

Kısaca eleştirel düşünme, bilinçlice ve önyargısız düşünerek, herhangi bir konuda neyin doğru olduğuna ve ne yapmanız gerektiğine karar vermektir. Özellikle toplumların gelişmesi için temel bir beceri olan eleştirel düşünme, insana bağımsız ve bilinçli karar verme yeteneği sunar.

Eleştirel Düşünmenin Faydaları

Eleştirel düşünme, toplumlar için faydalı olduğu kadar bireysel olarak insanlar için de faydalıdır.

1. Kariyerinizde başarılı olmanızı sağlar.

Eleştirel düşünme, sağduyulu, mantıklı ve tarafsız düşünmenizi sağladığı için mesleğiniz ne olursa olsun kariyerinizde daha başarılı olmanızı sağlar.

2. Daha iyi kararlar vermenizi sağlar.

Eleştirel düşünme, günlük sorunlarla da başa çıkmamıza yardımcı olur. Aslında çoğumuz günlük sorunlarımızla ilgili kararlar verirken bilinç dışımız tarafından yönetiliriz ve bu da çoğunlukla hayatımızda her şeyin olduğu gibi devam edeceğini, hiçbir şeyin değişmeyeceğini garanti altına alır; sorunların da… Oysa eleştirel düşünme, bağımsız düşünmemizi sağlar ve sorunları gerçek anlamda çözüme kavuşturmamıza yardımcı olur.

3. Daha mutlu olmamızı sağlar.

Kendimizi tanımıyorsak, kim olduğumuzu bilmiyorsak anlamlı bir hayat yaşayamayız. Eleştirel düşünme, bize kendimizi daha derinden tanıma ve anlama fırsatı verir. Böylece bu beceri sayesinde değiştirmek istediğimiz yönlerimizi değiştirebilir, güçlü yönlerimize odaklanabilir ve yaşam kalitemizi arttırabiliriz.

4. Mutlu ilişkiler yaşamımızı sağlar.

Eleştirel düşünme, insanın sadece kendini tanımasını sağlamaz, diğer insanları da daha iyi tanımamızı ve anlamamızı sağlar. Farklı görüşlere ve fikirlere açık olmayı sağlar. Bu anlayışla daha mutlu ilişkiler yaşamak da mümkün hale gelir.

Eleştirel Düşünmeyi 5 Adımda Nasıl Geliştirebiliriz?

Sorunu Tanımlayalım: Sorunun ne olduğunu net bir biçimde ortaya koyalım.

Bilgi Toplayalım: Sorunla ilgili bilgi toplayalım.

Doğru Soruları Soralım

Sorunu Kısa ve Uzun Vadede Ele Alalım

Sorunu ve Olası Çözümlerini Bütün Açılardan Ele Alalım: Karar vermeden önce tüm çözümleri tarafsız bir bakış açısıyla gözden geçirelim.

Kaynaklar:

Alec Fisher, Critical Thinking An Introduction, Cabridge University Press.

Hakan Gündoğdu, Eleştirel Düşünme ve Eleştirel Düşünme Öğretimine Dair Bazı Yanılgılar, Sosyal Bilimler Dergisi, 7/1, 2009, s. 57-74.

Semih Şahinel, Eleştirel Düşünme, PegemA Yayıncılık.

http://www.criticalthinking.org/

https://www.uopeople.edu/blog/why-is-critical-thinking-important/

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Astroloji, Falcılar, Medyumlar; Soslu Karanlık Ya Da Gökyüzü Meydanı

Victor Hugo’nun Sefiller Romanı Üzerine